TR72 YAPI SEKTÖRÜ RAPORU
30
30
Altyapı
Türkiye’de inşaat sektöründe büyümenin gerçekleşeceği diğer bir alan altyapı yatırımlarıdır. Altyapı projeleri uzun vadeli projeler oldukları için
finansmanın organize edilip, planlı bir şekilde yatırımların gerçekleştirilebilmesi kritik önem taşımaktadır.
Türkiye ekonomisindeki gelişme çerçevesinde artan altyapı ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik son yıllarda çok sayıda büyük ölçekli proje hayata
geçirilmeye başlanmıştır. Bu projeler öncelikli ihtiyaçların karşılanmasına yönelik olmakla birlikte ekonomik büyüme ve istihdam açısından da
önem arz etmektedir. Bu projelerin önemli bir paydaşı inşaat sektörü ve yapı malzemeleri sanayiidir. İnşaat sektörü büyük ve mega ölçekli kamu
altyapı yatırımları ile ivme kazanmaktadır. 2013 yılında inşaat sektöründeki büyümeyi kamu kesiminin inşaat harcamalarındaki hızlı genişleme
sürüklemiştir. Kamu kesiminde başlayan ve devam eden büyük alt yapı projeleri ile kamu inşaat harcamaları yüksek gerçekleşmektedir.
Örneğin 2013 yılı sonuna bakıldığında inşaat sektöründeki toplam %7.1 olan büyümenin daha ziyade kamu yatırımlarından; yani altyapı
yatırımlarından kaynaklandığı görülmektedir.
İnşaat sektörünü doğrudan ilgilendiren çok sayıda büyük ve mega ölçekli altyapı projesi devam etmektedir. Bu projeler uzun vadeli projeler
oldukları için de katkıları yıllara yayılarak ortaya çıkmaktadır. Büyük altyapı projelerinin başında kentsel dönüşüm projesi gelmektedir. Proje
kapsamında, önümüzdeki 20 yıllık dönemde yaklaşık 7 milyon konutun yıkılarak yenilenmesi öngörülmektedir. Sinop nükleer santrali 22 milyar
dolar, Akkuyu nükleer santrali ise 20 milyar dolar ile enerji altyapısında görülen, ancak inşaat ve yapı malzemeleri sektörleri açısından da iş
potansiyeli yaratacak iki önemli projedir.
Ulaştırma sektörü alanında da demiryolu, limanlar ve havaalanı gibi tüm ulaşım yollarını kapsayan büyük altyapı projeleri sürdürülmektedir.
4 ayrı hatta devam eden hızlı tren projelerinin büyüklüğü 14,5 milyar dolar tutarındadır. İstanbuldaki 3. körü projesini de içine alan ve deniz
altından iki katlı tünel ile iki yakayı birbirine bağlayacak projenin toplam bedeli ise 1,3 milyar dolardır.
İstanbuldaki üçüncü havalimanı projesi havayolu ulaşımı alanındaki en büyük projedir. Yaklaşık 18 milyar dolar proje büyüklüğü öngörülmektedir.
Haydarpaşa ve Galataport Liman projesinin toplam bedeli ise 9,5 milyar dolar’dır.
Dönem
Kamu İnşaat Sektörü
Özel İnşaat Sektörü
Genel İnşaat
2011 - I. Çeyrek
1,1
44,5
15,7
2011 - II. Çeyrek
-1,4
33,8
13,5
2011 - III. Çeyrek
4,4
17,6
10,7
2011 - IV. Çeyrek
-7,5
1,0
7,1
2011 Yılı
-1,0
16,7
11,5
2012 - I. Çeyrek
-2,8
3,7
2,5
2012 - II. Çeyrek
3,7
-2,2
-0,7
2012 - III. Çeyrek
0,4
-0,9
-0,8
2012 - IV. Çeyrek
9,0
-0,9
1,5
2012 Yılı
2,8
-0,1
0,6
2013 - I. Çeyrek
46,2
-4,8
5,8
2013 - II. Çeyrek
25,2
0,8
7,6
2013 - III. Çeyrek
21,2
3,5
8,6
2013 - IV. Çeyrek
38,8
-2,0
6,2
2013 Yılı
29,1
-0,7
7,1
Tablo 4. Türkiye’de Özel ve Kamu İnşaat Harcamalarındaki Değişim (%)
Kaynak: TÜİK - 2014