Basic HTML Version
TR72 YAPI SEKTÖRÜ RAPORU
36
36
c.Yapı Malzemeleri
Yapı malzemelerini kısaca, bina yapımı ve diğer inşaat mühendisliği işleri dâhil olmak üzere, tüm yapı işlerinde, sürekli olarak kullanılmak
üzere üretilen, demir-çelik, çimento, cam, seramik, boya, metal strüktür, ahşap vb. ürünler olarak tanımlamak mümkündür. Dolayısıyla
yapı malzemeleri sektörü de, söz konusu ürünlerin imalatı ve piyasaya sürülmesi ile ilgili faaliyet alanlarını kapsamaktadır. Sektöre yönelik
düzenlemeler değerlendirilirken, inşaat sektörü kapsamına giren diğer faaliyet alanları ile yapı malzemeleri sanayi arasındaki ayrımın
netleştirilmesi gerekmektedir. Nitekim inşaat sektörü; yalnızca yapı işlerinde kullanılan malzemelerin üretimini değil; yapıların tasarlanmasından
inşa edilmesine, binaların bakım ve yıkım (geri kazanım dâhil) işlemlerinden yol yapım çalışmaları gibi inşaat mühendisliği işlerine kadar birçok
faaliyet alanını kapsamaktadır.
Türkiye inşaat sektöründe yaklaşık 6.500 üretici firma faaliyet göstermektedir. Yapı malzemeleri üretimi, toplam sanayi içinde %10, imalat
sanayi içinde ise %12-13‟lük bir paya sahiptir. Başlıca inşaat malzemelerinin üretim ve ihracatı açısından dünyanın sayılı ülkelerinden biri
olan Türkiye, özellikle çimento, inşaat demiri, demir-çelik, inşaat aksamı ve ürünleri, plastik ve alüminyum inşaat malzemeleri, seramik, cam,
boya, mermer, kablolar, elektrik malzemeleri ve ısıtma-soğutma cihazları gibi ürünlerde; iç talebi karşılamanın yanı sıra, uluslararası piyasalarda
da rekabet etmektedir. (Doğu Marmara ABİGEM - Sektör Raporu, 2012)
3.1.Üretim
Türkiye inşaat malzemeleri sektörü pek çok inşaat alt sektöründe toplamda yüksek bir kurulu kapasiteye sahiptir. Son yıllardaki global krizin
kapasite kullanım oranları üzerindeki olumsuz etkisine rağmen, Türkiye globalde üretim rakamları göz önünde bulundurulduğunda, pek çok
inşaat malzemeleri alt sektöründe yakın coğrafyasında önemli bir konuma sahiptir.
Sektörler
Sektörde Üretilenin İhracat Oranı
(2009)
Sektörün Global İhracattan Aldığı
Pay (2009)
Sektörün Üretim Açısından
Yakın Coğrafya Sıralaması*
Altyapı ile ilgili sektörler
Çimento
%28
%13
1.(Dünya'da 7.)
Demir-Çelik (inşaat demiri)
%57
%28
3.(Ham Çelik)
Üstyapı ile ilgili sektörler
Alçı
%20
%80
3. (Avrupa'da 4.)
Boya (dekoratif)
≈%10
%10
≈ 2. (Avrupa'da 6.)
Düz cam
%30
%10
4. (Avrupa'da 4.)
Doğaltaş-Mermer
%40
%80
2.(Dünya'da 5.)
İklimlendirme, Klima, Soğutma
%30
%30
1
Seramik Kaplama Malzemeleri
%33
%30
2. (Avrupa'da 3.)
Seramik Sağlık Gereçleri
%44
%40
(Avrupa'da 1.)
Tablo 8. Türkiye’nin Ürettiği Yapı Malzemelerine Göre Yakın Coğrafyadaki Sıralaması
Kaynak: TOBB - Türkiye İnşaat Malzemeleri Sektör Görünüm Raporu 2011
* Yakın coğrafya içerisinde, Doğu Avrupa Ülkeleri, Rusya, Kuzey Afrika ve Komşu ülkeler yer almaktadır.
TOBB 2011 İnşaat malzemeleri raporuna göre, üretilen yapı malzemeleri arasında en çok ihraç edileni Demir-Çelik gözükmektedir. Sektörde 29
firma faaliyet göstermekte olup, 35.000’in üzerinde kişi istihdam edilmektedir. Türkiye, 2011 yılında 34,1 milyon tonluk ham çelik üretiminde
bulunmuştur. 2013 yılında demir-çelik sektörünün ihracatı %6,6 oranında düşüşle, 16,93 milyon tondan, 16,82 milyon tona gerilemiştir.
Türkiye’nin toplam ihracatındaki 1,1 milyon tonluk gerilemenin, %60 gibi son derece yüksek bir bölümünü, İran’a yapılan ihracattaki 700 bin
tona ulaşan düşüş oluşturmaktadır. Dünya çelik sektöründe yükselen kapasite fazlalıklarının piyasalar üzerindeki baskısını artırdığı ve Türkiye
menşeli çelik ürünleri ithalatına karşı korumacı tedbirlerin hızla yaygınlaştığı bir dönemde, İran’a yönelik yaptırımların sektörümüzün ihracatına
ciddi bir darbe vurması, sektörün üretim performansını da olumsuz yönde etkilemiştir ancak Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin 2014 yılı
hedefi, 2012 yılındaki ihracat rakamlarına yeniden ulaşmaktır.