Basic HTML Version
TR72 YAPI SEKTÖRÜ RAPORU
33
33
Ofis – Sanayi ve Depo Yapıları
Özellikle hizmet sektöründeki büyümeye bağlı olarak ihtiyaç duyulan ofis miktarındaki artış da yapı malzemeleri sektörü açısından oldukça önem
arz etmektedir. Alınan her yeni ruhsat, önümüzdeki dönem inşaat yoğunluğuna katkı sağlamaktadır. 2013 yılında alınan yeni ofis binaları yapı
ruhsatları m² büyüklük olarak %9,0 artmıştır. Ayrıca yeni Organize Sanayi bölgeleri ve modern endüstriyel alanlara olan ihtiyaç, son yıllarda
yüksek standartları olan tesislerin yapımını gündeme getirmiştir. 2013 yılında yeni sanayi ve depo binaları için alınan yapı ruhsatları ise m²
büyüklük olarak %16,3 oranında artmıştır.
AVM’ler
1987 yılında Türkiye’de acılan ilk AVM’den sonra 2010 yılı sonunda AVM sayısı 260 adede ulaşmıştır. 2008 küresel krizi sonrasında azalan AVM
yatırımları, ekonominin pozitif sinyaller vermeye başlaması ile tekrar hızlanmıştır. Bin kişi başına düşen brüt kiralanabilir AVM alanında Avrupa
ortalaması 200 m² seviyesindeyken, Ankara (214 m²) ve İstanbul (183 m²) şehirlerinde bu ortalamalar yakalanmış olmakla birlikte, Türkiye
geneli ortalamasının 78 m² olması, AVM pazarının Türkiye’de gelişmeye acık olduğuna işaret etmektedir. 2015’e kadar Türkiye’deki toplam AVM
sayısının 371’e, bin kişi başına düşen brüt kiralanabilir alanın ise 140 m² seviyesine çıkması beklenmektedir.
GYO’lar
Konut dışı yatırımların artmasını sağlayacak diğer bir gelişim de, Türkiye’de 1996 yılında kurulmaya başlanan gayrimenkul yatırım ortaklıklarıdır.
1997 yılında borsada işlem görmeye başlayan GYO’ların sayıları hızla artarak 2007’de 12’den, 2010 yılı itibariyle 21’e ulaşmıştır.
Gelişmiş ülkelerdeki GYO’lar kira getirisi yüksek, kaliteli cazibe merkezleri yaratmayı hedeflerken çevre ve sürdürülebilirlik konuları da GYO’ların
ana gündem maddeleri haline gelmiştir. Çevreye minimum seviyede etkisi olan, geri dönüşümlü, binalarda enerji verimliliği sağlayacak
malzemelerden inşa edilmiş çevre dostu yapıların (atıklar, su kullanımı, CO2 salımı) öne çıktığını ve bu anlamda da tedarikçilerinden ve
müteahhitlerinden beklentilerinin arttığını görmekteyiz.
Sayıları giderek artan GYO’ların gayrimenkul sektöründeki yatırımlarının artacağı beklentisi, inşaat malzemesi üreticileri üzerinde hem iş hacmi
yaratılması, hem de yaratılan bu iş hacminin belirli kalite standartlarına uygun olması ile Türkiye inşaat malzemeleri sektörünün gelişimini
olumlu şekilde etkileyecektir.
b. Müteahhitlik Hizmetleri
Dünya inşaat talebinin gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere kayması müteahhitlik firmalarını kendi ulusal sınırlarının dışına çıkarak
uluslararası ölçekte taahhüt işlerine girmeye sevk etmektedir.
Müteahhitlik hizmetleri sektörünün önde gelen yayınlarından “Engineering News Record (ENR) Dergisi”nin, bir yıl içerisinde üstlenilen projelerin
toplam bedeli üzerinden her yıl belirlediği dünyanın en büyük 225 müteahhitlik firmasını gösteren listede Türkiye 2003 yılında sadece 8
müteahhitlik firması ile yer alırken, 2013 yılında bu sayı 34 müteahhitlik firmasına yükselmiştir(Tablo 6). Böylece Türkiye; ABD, Fransa,
Almanya, İngiltere’yi geride bırakarak listedeki 2. sırada yer almıştır.